بررسی و نقد جایگاه صومعه در رهبانیت مسیحی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکترای مطالعات تطبیقی ادیان، گرایش الاهیات مسیحی،

چکیده

صومعه در دوره سوم رهبانیت مسیحی ایجاد شد که مؤسس آن پاکومیوس بوده است. این لفظ به مرور زمان هم‌ترازِ معنای صحرا برای آبای صحرا شد و جایگاهی مقدس در الاهیات رهبانی به خود اختصاص داد و به نوعی از مهم‌ترین عوامل گسترش رهبانیت مسیحی شد. علل متعددی در گسترش صومعه وجود دارد که برخی از این علل عبارت‌اند از: شمار فراوان راهبان؛ اشتیاق بسیاری از مردم به ساخت صومعه؛ و همچنین جابه‌جایی صومعه‌ها در طول قرون متعدد. با وجود فواید بسیاری که صومعه برای راهبان داشته، اما مضرات و معایب زیادی نیز برای راهبان و جامعه رهبانی ایجاد کرد که برخی از این معایب عبارت‌اند از: ایجاد مکاتب متعدد الاهیاتی فقط به دلیل رابطه مراد و مریدی؛ از بین بردن روحیه ظلم‌ستیزی و قیام؛ شهرت کاذب و غرور؛ مکانی برای دست‌یابی به قدرت؛ مکانی برای ایجاد فساد در برخی راهبان؛ مادی‌گرا شدن راهبان؛ محرومیت جامعه از استعدادها و ... . در واقع، جامعه دینی مسیحی باید نگاهی جدید به صومعه داشته باشد و فضای آلوده آن را با بازگشت به دوران سلف تطهیر کند.

کلیدواژه‌ها


قرآن کریم.
کتاب مقدس.
آ. کمپیس، توماس (1389). اقتدا به مسیح، ترجمه و تحقیق: سعید عدالت‌نژاد، تهران: طرح نو.
ابن‌عربی، محیی‌الدین (1383). فرهنگ و اصطلاحات ابن‌عربی، ترجمه: گل‌بابا سعیدی، تهران: شفیعی.
ادوکیموف، پل (بی‌تا). «راز محبت»، در: www.irancatholic.com
اسمارت، نینیان (1383). تجربه دینی بشر، ترجمه: محمد محمدرضایی و ابوالفضل محمودی، تهران: سمت.
اسمیت، مارگارت (1390). مطالعاتی در عرفان اولیه خاور نزدیک و خاورمیانه، ترجمه: منصور پیرانی و مریم محمدی نصرآبادی، تهران: نشر مرکز.
اسناد و مباحثی درباره تاریخ کلیسای شرق (بی‌تا). تهران: کانون یوحنای رسول.
بستانی، پطرس (1900). دایرة‌المعارف بستانی، بیروت: دار المعرفه.
پیترز، اف. ئی (1392). یهودیت، مسیحیت و اسلام، ترجمه: حسین توفیقی، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
تعالیم کلیسای کاتولیک (1393). ترجمه: احمدرضا مفتاح، حسین سلیمانی، حسن قنبری، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
دورانت، ویل (1371). تاریخ تمدن، ترجمه: گروهی از مترجمان، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
راسل، برتراند (1373). تاریخ فلسفه غرب، ترجمه: نجف دریابندی، تهران: کتاب پرواز.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412). المفردات فی غریب القرآن، دمشق- بیروت: دار العلم، دار الشامیه.
زیبایی‌نژاد، محمدرضا (1389). مسیحیت‌شناسی مقایسه‌ای، تهران: سروش.
طریحی، فخرالدین (1375). مجمع البحرین، تهران: کتاب‌فروشی مرتضوی.
فروزان‌فر، بدیع‌الزمان (1345). ترجمه رساله قشیریه، تهران: دانشگاه تهران.
قرشی، علی‌اکبر (1371). قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
کرنز، ارل ای. (2008). سرگذشت مسیحیت در طول تاریخ، ترجمه: آرمان رشدی، انتشارات ایلام.
کومبی، جین (بی‌تا). «چگونه تاریخ کلیسا بخوانیم؟»، در: www.irancatholic.com
گونتر بلوم، جورج (بی‌تا). تصوف در سنت سریانی، بی‌جا: بی‌نا.
مرتون، توماس (1385). حکمت مردان صحرا، ترجمه: فروزان راسخی، تهران: نگاه معاصر.
مرتون، توماس (بی‌تا). «زندگی در سکوت»، در: www.irancatholic.com
مک الوی میلر، ویلیام (1382). تاریخ کلیسای قدیم در امپراتوری روم و ایران، ترجمه: علی نخستین، تهران: اساطیر.
موسوی فراز، سید محمدرضا (1390). «رهبانیت، بندیکت؛ مبانی و منابع»، در: معرفت ادیان، س3، ش9، ص43-70.
میشل، توماس (1387). کلام مسیحی، ترجمه: حسین توفیقی، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
ناردو، دان (1385). پیدایش مسیحیت، ترجمه: مهدی حقیقت‌جو، تهران: ققنوس.
ناس، جان بایر (1381). تاریخ جامع ادیان، ترجمه: علی‌اصغر حکمت، تهران: علمی و فرهنگی.
هینلز، جان آ. (1386). فرهنگ ادیان جهان، ترجمه: ع. پاشایی، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.
هیوز، فیلیپ (بی­تا). «تاریخچه کلیسای کاتولیک»، در: www.irancatholic.com
هیومافت، ساموئل (بی‌تا). «مسیحیت در آسیا»، در: www.irancatholic.com
وان وورست، رابرت ای. (1385). مسیحیت از لابه‌لای متون، ترجمه: جواد باغبانی، عباس رسول‌زاده، قم: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.
Drayton, James M. (2002). “Pachomius as Discovered in the Worlds of Fourth Century Christian Egypt, Pachomian Literature and Pachomian Monasticism: A figure of History or Hagiography?” (Thesis), Australia: University of Sydney.
Gribomont, J. (2002). “Monasticism”, New Catholic ENC., USA: Thomson Gale.
Henry, Chadwich (1967). The Early Church, New York: Penguin Books.
Kingsley, Karen (2005). “Monastery” ENC. Of Religion, USA: Macmillan Reference.
Mccarthy, M.C. (2002). “PACHOMIUS, ST.”, New Catholic ENC., USA: Thomson Gale.
''Monasticism'' (2005). in: Merrian-Webster’s ENC. Of World Religions, Mircea Eliade (ed.), USA: Macmillan Reference.
O’connor, Daniel (2004). “Monasticism”, in: The ENC. Of Protestantism, New York: Routledge.
Sause, B. A. (2002). “Monastery”, in: New Catholic ENC., USA: Thomson Gale.
Seasoltz, R. Kevin (2005). “Benedict of Nursia”, in: ENC of Religion, Mircea Eliade (ed.), USA: Macmillan Reference.
Weckman, George (2005). “Monasticism”, in: ENC. of Religion, USA: Macmillan Reference.