وحی و مکاشفه در اسلام و مسیحیت و ادله وحیانی و الهامی‌بودن قرآن و کتاب مقدس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران

2 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران

چکیده

اسلام و مسیحیت هر یک، کتاب مقدس خود را در اوج و مملو از نکات بدیع می‌دانند که بشر را به نجات و سعادت راهنمایی می‌کند، هرچند مسیحیت کاتولیک و پروتستان امروزی کتاب مقدس را عاری از خطا نمی‌دانند و به مکاشفه‌بودن الفاظ قائل نیستند، بلکه حاوی پیامی هدایتگر می‌دانند که آن پیام، معصوم است و خطاهایش را مانع هدایتگری‌اش تلقی نمی‌کنند. به بیان دیگر، آنها کتاب مقدس را در کل مکاشفه می‌دانند و نه کل آن را. برخلاف الاهیات اسلامی، در مسیحیت وحی لفظی نداریم، بلکه آنها به خودآشکارسازی خدا از طریق عیسی مسیح قائل‌اند که از آن به «مکاشفه» تعبیر می‌کنند. در سنت مسیحی، عیسی مسیح معادل قرآن در اسلام قرار می‌گیرد و نه کتاب مقدس. به هر روی، اندیشمندان مسلمان و مسیحی برای منشأ الهامی کتاب مقدس خود دلایلی را ذکر کرده‌اند؛ اعجاز، امی‌بودن پیامبر (ص)، سلامت قرآن از تناقض، تحدی، تفاوت سخن پیامبر با قرآن و ممکن‌نبودن تبدیل و جابه‌جایی حروف و کلمات قرآن، ادله وحیانی‌بودن آن است. در مقابل نیز، محقق‌شدن پیش‌گویی‌ها، دلالت آیات کتاب مقدس، یکپارچگی آن، تأثیر عظیم آن بر زندگی بشر، صداقت نویسندگان آن، والایی آموزه‌ها، قدرت شگفت آن، کامل‌بودن و فناناپذیری‌اش، ادله الهامی‌بودن کتاب مقدس است. این مقاله به روش مقایسه‌ای­تحلیلی به استناد منابع کتاب‌خانه‌ای فراهم شده و با بیان اندیشه وحی در الاهیات اسلام و مکاشفه در الاهیات مسیحیت، به خواننده فرصت می‌دهد تا اندیشه وحی و الهام را در این دو دین پرطرفدار جهان ببیند و ادله‌شان را بسنجد.

کلیدواژه‌ها


 
اردلان، اسعد (1394). «حمایت از حقوق اقلیت‌ها در اسناد و رژیم‌های بین‌المللی»، در: اسعد اردلان، حقوق ملت‌ها، سنندج: انتشارات علمی کالج، چاپ اول.
اسلامی نُدوشن، محمدعلی (1372). ذکر مناقب حقوق بشر در جهان سوم، تهران: یزد/آرمان، چاپ چهارم.
امامی، محمد؛ استوار سنگری، کوروش (1395). حقوق اداری (شامل مباحث حقوق اداری 1 و 2)، تهران: میزان، چاپ بیستم.
بحرینی، علی؛ قاری سیدفاطمی، سید محمد (1400). «ویژگی‌های انسان از منظر نویسندگان اعلامیه جهانی حقوق بشر»، در: مطالعات حقوق عمومی، دوره 51، ش2، ص505-521.
رحمت‌اللهی، حسین؛ دانش‌ناری، زهرا (1393). «حق و آزادی آموزش و پرورش»، در: مطالعات حقوق بشر اسلامی، س3، ش7، ص53-70.
سادات اخوی، سید علی؛ خداشناس، عباس (1394). «شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و وضعیت حقوق بشر در عربستان سعودی»، در: مطالعات حقوق عمومی، دوره 45، ش4، ص691-714.
سینیارسکا-بایچاوسکا، دومینیکا (1399). تأملاتی پیرامون آزادی بیان؛ حمایت از حق آزادی بیان در رویه کمیسیون و دیوان اروپایی حقوق بشر، دیباچه تفصیلی، برگردان و پژوهش: مصطفی فضایلی و موسی کرمی، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، چاپ اول.
شریفی طرازکوهی، حسین (1390). حقوق بشر: ارزش‌ها و واقعیت‌ها، تهران: میزان، چاپ اول.
طاهری، آزاده سادات (1392). «حق اشتغال به مثابه حق بشری»، در: کار و جامعه، ش162، ص9-20.
طاهری، آزاده سادات (1396). «داستان یک حق؛ بررسی ریشه‌های تاریخی تضمین اشتغال به مثابه یک حق بشری»، در: حقوق بشر، دوره 12، ش1 (23)، ص49-72.
عزیزی، ستار (1394). حمایت از اقلیت‌ها در حقوق بین‌الملل، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، چاپ دوم.
فضایلی، مصطفی؛ کرمی، موسی (1395). حمایت از حقوق فرهنگی اقلیت‌های قومی در حقوق بین‌الملل؛ با نگاهی به وضعیت کُردها در ترکیه، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، چاپ اول.
فضایلی، مصطفی؛ کرمی، موسی (1396). «سلب تابعیت از منظر حقوق اسلام و نظام بین‌المللی حقوق بشر»، در: مطالعات حقوق تطبیقی، دوره 8، ش1، ص277-295.
فولر، گراهام ای.؛ فرانکه، رِند رحیم (1384). «شیعیان عربستان سعودی»، ترجمه: خدیجه تبریزی، در: شیعه‌شناسی، س2، ش8، ص129-164.
قاری سیدفاطمی، سید محمد (1390). حقوق بشر در جهان معاصر؛ دفتر یکم، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، چاپ سوم.
قربان‌نیا، ناصر (1390). حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ دوم.
موحد، محمدعلی (1384). در هوای حق و عدالت؛ از حقوق طبیعی تا حقوق بشر، تهران: کارنامه، چاپ سوم.
Amnesty International (2012). ‘Saudi Arabia: Dissident Voices Stifled in the Eastern Province’, London: Amnesty International Publications.
Amnesty International (2013). ‘Saudi Arabia’, Annual Report 2013: The State of the World’s Human Rights’, Available at: www.amnesty.org/en/region/saudi-arabia/report-2013 [Accessed on 17th April 2014].
BBC News (2014). ‘Reporting Saudi Arabia’s Hidden Uprising’, BBC News [Online], Available at: www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-27619309 [Accessed on 5th June 2014].
Central Intelligence Agency (2014). ‘Saudi Arabia’, The World Facebook [Online], Available at: www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/sa.html [Accessed on: 17th April 2014].
Chapin Metz, H. ed. (1992) ‘Shia’, Saudi Arabia: A Country Study, Library of Congress, Washington USA, Available at: http://countrystudies.us/saudi-arabia/ [Accessed on: 2nd May 2014].
 
Constitution of the International Labour Organisation (adopted 1st April 1919, entry into force 28th June 1928).
Erlich, P. (2013). ‘In Saudi Arabia, Muslims Challenge Ban on Protests’, National Public Radio [Online], Available at: www.npr.org/2013/03/23/175051345/in-saudi-arabia-shiite-muslims-challenge-ban-on-protests [Accessed on: 8th May 2014]
Fazaeli, Mostafa; Karami, Mousa; Asadi, Sorayya (2020). “Interaction between Protection of Sunni Minority under International Law and National Security of Islamic Republic of Iran”, International Journal on Minority and Group Rights, Vol. 27, Issue 3.
Human Rights Watch (2009 a). ‘Denied Dignity: Systematic Discrimination and Hostility Toward Saudi Shia Citizens’, Human Rights Watch, USA.
Human Rights Watch (2009 b). ‘Saudi Arabia: Treat Shia Equally’, Human Rights Watch [Online] Available at: www.hrw.org/en/news/2009/09/02/saudi-arabia-treat-shia-equally [Accessed on: 8th May 2014]
International Crisis Group (2005). ‘The Shiite Question in Saudi Arabia’, Crisis Group Middle East Report, No. 45, Riyadh/Amman/Brussels
International Labour Organisation (2007). ‘Discrimination at Work in the Middle East and North Africa’, ILO Factsheet, Available at: www.ilo.org/declaration/info/factsheets/WCMS_DECL_FS_92_EN/lang--en/index.htm [Accessed on 16th April 2014].
International Labour Organisation Convention no. 100 on Equal Remuneration (adopted 29th June 1951, entered into force 23rd May 1953).
International Labour Organisation Convention no. 111 on Discrimination (Employment and Occupation) (adopted 25th June 1958, entered into force 15th July 1960).
 
International Labour Organisation, ‘Representations (Art. 24)’, International Labour Organisation [Online], Available at: www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p =NORMLEXPUB:50010:0::NO::P50010_ARTICLE_NO:24 [Accessed on: 25th April 2014].
International Trade Union Confederation (2012). ‘Internationally Recognised Core Labour Standards in Saudi Arabia: Report for the WTO General Council Review of the Trade Policies of Saudi Arabia’, Geneva.
Majidyar, A. K. (2013). ‘Saudi Arabia’s forgotten Shi’ite Spring’, American Enterprise Institute [Online], Available at: www.aei.org/outlook/foreign-and-defense-policy/regional/middle-east-and-north-africa/saudi-arabias-forgotten-shiite-spring/ [Accessed on 17th April 2014].
Matthiesen, T. (2012). ‘Saudi Arabia’s Shiite Problem’, Foreign Affairs [Online], Available at: http://mideastafrica.foreignpolicy.com/posts/2012/03/07/saudi_arabia_s_shiite_problem [Accessed on: 2nd May 2014].
Matthiesen, T. (2013). Sectarian Gulf: Bahrain, Saudi Arabia and the Arab Spring That Wasn’t, Stanford, California: Stanford Briefs.
Pew Research Centre (2009). ‘Mapping the Global Muslim Population’, Religion and Public Life Project, Available at: www.pewforum.org/2009/10/07/mapping-the-global-muslim-population/ [Accessed on: 17th April 2014].
The International Labour Organisation (2003). ‘The International Labour Organization's Fundamental Conventions’, ILO [Online], Available at: www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_norm/---declaration/documents/publication/wcms_095895.pdf [Accessed on 24th April 2014]
United Nations General Assembly Declaration on the Elimination of All Forms of Intolerance and of Discrimination Based on Religion or Belief (adopted 25the November 1981).
United Nations General Assembly Declaration on the Rights of Persons Belonging to National or Ethnic, Religious and Linguistic Minorities (adopted 18th December 1992).
United States Department of State (2012). ‘Saudi Arabia’, International Religious Freedom Report 2012, Bureau of Democracy, Human Rights and Labor, USA.
Wilcke, C. (2008). ‘Discrimination against Muslims in Saudi Arabia’, The Guardian [Online], Available at www.theguardian.com/commentisfree/ 2008/sep/22/religion.islam [Accessed on: 6th May 2014].