گردشگری پیام در آغاز اسلام و مسیحیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری ادیان و عرفان، استادیار ‌دانشگاه آزاد اسلامی، ‌واحد جهرم.

چکیده

گردشگری پیام که با هدف رساندن آموزه‌های دینی به دیگران صورت می‌گیرد و بخشی از گردشگری میراث به شمار می‌رود، در صدر اسلام و آغاز مسیحیت نقش بزرگی در ترویج آنها داشته است. بر اساس متون مقدس و داده‌های تاریخی، بنیان‌گذاران این دو دین، خود گردشگر پیام بوده‌اند. این سفرها در مسیحیت تشکیلاتی بود و در اسلام، اغلب غیرتشکیلاتی. عیسی (ع) و حواریون برای جلب مخاطب از معجزه‌های عوام‌پسند استفاده می‌کردند، در حالی که پیامبر اسلام (ص) بسیار بیش از معجزه، از استحکام گفتار و سخن زیبا بهره می‌جست و مبلغان مسلمان صاحب معجزه نبودند. گردشگران دینی در مسیحیت بی‌زاد و توشه سفر می‌کردند. پیامبر اکرم (ص) این شکل سفر را از اختصاصات عیسی (ع) و حواریون می‌دانست و آن را برای امت خود ممنوع کرد. برخلاف پیامبر اسلام (ص) که دعوتش به شدت رنگ سیاسی داشت حضرت عیسی (ع) در گردشگری پیام می‌کوشید از مباحث سیاسی پرهیز کند. گردشگران پیام در هر دو دین، گاهی با ناکامی‌ها و خطرهایی روبه‌رو بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها


قرآن کریم.
کتاب مقدس، ترجمه تفسیری.
نهج‌ البلاغه (1414). محمد بن حسین شریف الرضی، تحقیق: صبحی صالح، چاپ اول، قم: [بی‌نا].
ابن ابی جمهور، محمد بن زین الدین (1405). عوالی اللئالی العزیزیه فی الاحادیث الدینیه، محقق: مجتبی عراقی، چاپ اول، قم: [بی‌نا].
ابن اثیر، عز الدین ابوالحسن علی بنابی الکرام (1385). الکامل فی التاریخ، بیروت: دار الصادر.
ابن اثیر، عزالدین (1409/1989). أسد الغابة فی معرفة الصحابة، بیروت: دار الفکر.
ابن حیون، نعمان بن محمد (1409). شرح الاخبار فی فضائل الائمه الاطهار، محقق: محمدحسین حسینی جلالی، چاپ اول، قم: جامعه مدرسین.
ابن خلدون (1362). العبر تاریخ ابن خلدون، ترجمه: عبدالمحمد آیتی، چاپ اول، تهران: مؤسسه مطالعات فرهنگی.
ابن سعد، محمد بن سعد بن منیع (1410). الطبقات الکبری، تحقیق: محمد عبدالقادر، الطبعة الاولی، بیروت: دار الکتب.
ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی (1379). مناقب آل ابی طالب، چاپ اول، قم:
علامه.
برقی، احمد بن محمد بن خالد (1371). المحاسن، تصحیح: جلال‌الدین محدث، چاپ دوم، قم: دار الکتب الاسلامیه.
بیهقی، ابوبکر احمد بن حسین (1361). دلائل النبوة، ترجمه: محمود مهدوی دامغانی، تهران: انتشارات علمی ‌فرهنگی.
پاپلی یزدی، محمدحسین؛ سقایی، مهدی (1385). گردشگری؛ ماهیت و مفاهیم، تهران:
سمت.
حسینی شاه‌عبدالعظیمی، حسین بن احمد (1363). تفسیر اثناعشری، چاپ اول، تهران: انتشارات میقات.
الحمیری المعافری (ابن هشام)، عبد الملک بن هشام (1375). زندگانی محمد، ترجمه: سید هاشم رسولی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات کتابچی.
الحمیری المعافری (ابن هشام)، عبد الملک بن هشام (بی‌تا). السیرة النبویة، تحقیق: مصطفی السقا و ابراهیم الابیاری، بیروت: دار المعرفه.
دورانت، ویل (1378). تاریخ تمدن، ترجمه: علی‌اصغر سروش، چاپ ششم، تهران: علمی ‌فرهنگی.
شایگان، داریوش (1357). ادیان و مکتب‌های فلسفی هند، چاپ چهارم، تهران: امیرکبیر.
شیخ حر عاملی، محمد بن حسن (1409). وسائل الشیعه، چاپ اول، قم: مؤسسه آل البیت.
طباطبایی، سید محمد حسین (1417). المیزان فی تفسیر القران، چاپ پنجم، قم: انتشارات اسلامی.
طبرسی، علی بن حسن (1344). مشکاة الانوار فی غرر الاخبار، چاپ دوم، نجف: المکتبه الحیدریه.
طبرسی، فضل بن حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیر القران، چاپ سوم، تهران: ناصرخسرو.
طبرسی، فضل بن حسن (1377). ترجمه تفسیر جوامع الجامع، ترجمه: گروه مترجمان، چاپ دوم، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی ‌آستان قدس رضوی.
طبری، محمد بن جریر (1375). تاریخ الطبری، ترجمه: ابوالقاسم پاینده، چاپ پنجم، تهران: اساطیر.
طریحی، فخر الدین (1375). مجمع البحرین، تحقیق: سید احمد حسینی، چاپ سوم، تهران: کتاب‌فروشی مرتضوی.
کاشانی، ملافتح‌الله (1336). تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران: کتاب‌فروشی محمدحسن علمی.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407). الکافی، محققان غفاری و آخوندی، چاپ چهارم، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
گرن، گئو ویدن (1376). مانی و تعلیمات او، ترجمه: نزهت صفای اصفهانی، چاپ دوم، تهران: نشر مرکز.
مجلسی، محمدباقر (1403)، بحار الانوار، تحقیق: جمعی از محققان، چاپ دوم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
مصطفوی، حسن (1360). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، [بی‌جا]: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مغنیه، محمد جواد (بی‌تا). التفسیر المبین، قم: بنیاد بعثت،.
مقریزی، تقی الدین احمد بن علی (1420). امتاع الاسماع بما للنبی من الاحوال والاموال والحفده والمتاع، تحقیق: محمد عبدالحمید النمیسی، الطبعة الاولی، بیروت: دار الکتب العلمیه.
نجفی خمینی، محمدجواد (1398). تفسیر آسان، چاپ اول، تهران: انتشارات اسلامیه.
هاشمی ‌خویی، میرزا حبیب‌الله (1400). منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، محقق: ابراهیم میانجی، چاپ چهارم، تهران: مکتبة الاسلامیه.
Baldrin, Farzeen (1987). ''Taoism'', The Encyclopedia of Religion, Mircea Eliade (ed.), vol. 14, pp. 288-305.
Dulles, Avery S. j. (1987). ''Discipleship'', The Encyclopedia of Religion, Mircea Eliade (ed.), vol. 4, pp. 361-364.
Stackhous, Max. L. (1987). ''Missions'', The Encyclopedia of Religion, Mircea Eliade (ed.), vol. 9, pp. 563-578.
Zurcher, Erik (1987). ''Buddhist Missions'', The Encyclopedia of Religion, Mircea Eliade (ed.), vol. 4, pp. 570-573.