بررسی تأثیر دعا بر گرایش‌های متعالی انسان از نظر شیعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموخته‌ کارشناسی ارشد دین‌شناسی، مؤسسه آموزشی‌پژوهشی امام خمینی (ره)

چکیده

در همه مذاهب اسلامی به دعا توجه شده است. از میان همه این مذاهب، دعا در شیعه جایگاه ویژه‌ای دارد. اهمیت دعا و آثار سازنده آن و نقش مهم گرایش‌ها در نیل به کمال، نویسنده را بر آن داشت که تأثیر دعای شیعی بر گرایش‌های انسان را، که یکی از ساحت‌های وجودی او است، بررسی کند. روش بحث توصیفی‌تحلیلی است. دعای شیعه، خواندن خدا و میل و رغبت به او است. کمال شیعی قرب الاهی است. دعا با تأثیر بر گرایش‌های متعالی انسان زمینه‌ساز نیل به کمال است. به فعلیت رساندن کمال‌طلبی، حقیقت‌جویی، خداجویی و تمرکز بر معرفت‌بخشی از طریق محتوا به ‌عنوان زمینه گرایش‌ها، اکتسابی‌بودن محبت و امید، تأکید بر عبودیت انسان و توازن بین خوف ‌و رجا از تأثیرهای دعای شیعی بر گرایش‌های انسان است.

کلیدواژه‌ها


قرآن مجید.
ابن طاووس، علی بن موسی (1376). الاقبال بالأعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول جدید.
ابن طاووس، علی بن موسی (1409). إقبال الأعمال (ط - القدیمة)، تهران: دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم.
ابن فهد حلی، احمد بن محمد (1406). التحصین فی صفات العارفین من العزلة والخمول، قم: مدرسة الامام المهدی (عج)، چاپ دوم.
ابن فهد حلی، احمد بن محمد (1407). عدة الداعی و نجاح الساعی، بی‌جا: دار الکتب الاسلامی، چاپ اول.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1414). لسان العرب، بیروت: نشر دار صادر، الطبعة الثالثة.
امینی، محمدعلی (1390). نقش تربیتی نیایش از منظر قرآن و عهدین، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
برقی، احمد بن محمد (1371). المحاسن، قم: دار الکتب الاسلامی، چاپ دوم.
تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (1366). تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول.
جمعی از نویسندگان (زیر نظر: محمود فتحعلی) (1392). انسان، راه و راهنماشناسی، قم: مؤسسه آموزشی‌پژوهشی امام خمینی.
حر عاملی، محمد بن حسن (1380). الجواهر السنیة فی الأحادیث القدسیة (کلیات حدیث قدسی)، تهران: انتشارات دهقان، چاپ سوم.
حر عاملی، محمد بن حسن (1409). تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم: مؤسسة آل ‌البیت (ع)، چاپ اول.
شیرازی، محمد بن ابراهیم (1410). الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج7.
طباطبایی، محمدحسین (1417). المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ج17.
طباطبایی، محمدحسین (1422). المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ج1.
طوسی، محمد بن الحسن (1411). مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد، بیروت: مؤسسة فقه الشیعة، الطبعة الاولی.
عاملی کفعمی، ابراهیم بن علی (1405). المصباح للکفعمی (جنة الأمان الواقیة و جنة الایمان الباقیة)، قم: دار الرضی (زاهدی)، چاپ دوم.
عاملی کفعمی، ابراهیم بن علی (1418). البلد الأمین والدرع الحصین، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، الطبعة الاولی.
عبداللهی، مهدی (1390). کمال نهایی انسان و راه تحصیل آن، قم: مؤسسه آموزشی‌پژوهشی امام خمینی.
علی بن الحسین (ع) (1376). الصحیفة السجادیة، قم: نشر الهادی، چاپ اول.
قرشی بنایی، علی‌اکبر (1412). قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیة، چاپ ششم.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407). الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم.
لیثی واسطی، علی بن محمد (1376). عیون الحکم والمواعظ، قم: دار الحدیث، چاپ اول.
مجلسی، محمدباقر (1403). بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، الطبعة الثانیة.
مجلسی، محمدباقر (1423). زاد المعاد - مفتاح الجنان، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، الطبعة الاولی.
محمد بن جعفر (1419). المزار الکبیر (لابن المشهدی)، قم: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول.
مصباح یزدی، محمدتقی (1376). بر درگاه دوست، قم: مؤسسه آموزشی‌پژوهشی امام خمینی، چاپ اول.
مصباح یزدی، محمدتقی (1378). خداشناسی، کیهان‌شناسی، انسان‌شناسی، قم: مؤسسه آموزشی‌پژوهشی امام خمینی، چاپ دوم.
مصباح یزدی، محمدتقی(1384 الف). اخلاق در قرآن، قم: مؤسسه آموزشی‌پژوهشی امام خمینی، چاپ اول.
مصباح یزدی، محمدتقی (1384 ب). نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، قم: مؤسسه آموزشی‌پژوهشی امام خمینی.
مصطفوی، حسن (1368). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول.
مکارم شیرازی، ناصر (1378). ترجمه قرآن کریم، قم: امیرالمؤمنین.
موسوی خمینی، روح‌اللّه (1386). شرح دعای سحر، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
نراقی، مهدی (1385). جامع السعادات، ترجمه: کریم فیضی، قم: انتشارات قائم آل محمد.