اعتقادات امامیه در کلام علامه مظفر؛ کاوشی بر محور عقائد الامامیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

پژوهشگر دانشگاه ادیان و مذاهب

چکیده

مقالة حاضر تقریر علامه مظفر را از اعتقادات امامیه گزارش می‌کند. این گزارش بر محور کتاب معروف وی، یعنی عقائد الامامیه صورت گرفته است. این کتاب انتشار گسترده‌ای داشته و به‌عنوان منبعی برای شناخت مذهب امامیه مورد توجه اندیشمندان اسلامی اعم از شیعه و سنی قرار گرفته است. برای آنکه ترسیم کاملی از دیدگاه‌های کلامی و اعتقادی علامه مظفر صورت بگیرد، علاوه بر کتاب فوق، به دیگر آثار ایشان نیز مراجعه شده است. همچنین تلاش شده که با مراجعه به منابعی که علامه مظفر برای نگارش عقائد الامامیه استفاده کرده است، به موارد اخذ و اقتباس و نیز ابتکارات وی اشاره شود. علامه مظفر سعی دارد در عقائد الامامیه اصول اعتقادات امامیه را بدون پرداختن به ادلّة تفصیلی آنها بیان کند؛ با این حال در این کتاب ادلّة عقلی و نقلی بسیاری از اعتقادات امامیه اجمالاً بیان شده است. به نظر می‌رسد که وی در پاره‌ای از موارد برای تبیین اعتقادات امامیه از مبانی فلسفة ملاصدرا بهره برده است.
 

کلیدواژه‌ها


آصفی، محمدمهدی (1419)، الشیخ محمدرضا و تطور الحرکة الاصلاحیه فی النجف، قم: مؤسسة التوحید النشر الثقافی.
اصفهانی، محمدحسین (1418)، حاشیة المکاسب، تحقیق عباس محمدآل سباع قطیفی، قم: محقق.
امین، احمد (1962)، فجر الاسلام، چاپ دهم‌، بیروت: دارلکتاب العربی.
تفتازانی، سعدالدین (1409)‌، شرح المقاصد، چاپ پنجم، قم: الشریف الرضی.
حلی، جمال‌الدین ابومنصور حسن بن‌یوسف (1413)، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، تعلیق حسن حسن‌زاده‌، چاپ چهارم، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
حمود، محمدجمیل (1413)، فوائد البهیه فی شرح عقائدالامامیه، چاپ دوم، بیروت: مؤسسة الاعلمی.
خرازی، محسن (1417)، بدایة المارف الاهیه فی شرح عقائدالامامیه، چاپ چهارم، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
السیوری، مقداد بن‌عبدلله - فاضل مقداد - (1365)، الباب الحادی عشر لعلامه الحلی مع شرحیة النافع یوم الحشر و مفتاح الباب لابی الفتح بن‌مخدوم الحسینی، تحقیق مهدی محقق، تهران: مؤسسة مطالعات اسلامی.
صدوق، ابوجعفرمحمد بن‌علی بن‌الحسین بن‌بابویه قمی‌ (1413)، الاعتقادات، چاپ دوم، قم: الموتمر العالمی للشیخ المفید.
ـــــــــــ (1398)، التوحید، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن‌ابراهیم (1981)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه‌، چاپ سوم، بیروت: داراحیاء التراث.
الطریحی، محمدجواد (1417)، تحقیق و تعیلق عقائد الامامیه، قم: مؤسسة الامام علی.
کاشف الغطاء، جعفر (1242)، کشف الغطاء عن مبهمات شریعة الغراء، چاپ اول: دفتر تبلیغات اسلامی.
کلینى، محمد بن‌یعقوب بن‌اسحاق (1365)، کافی، چاپ چهارم، دار الکتب الاسلامی.
المظفر، محمدحسن (1422)، دلائل الصدق فی نهج الحق‌، قم: مؤسسة آل‌البیت.
المظفر، محمدرضا (1388): اصول الفقه‌، تحقیق مسلم قلی‌پور‌، قم: ذوالقربی.
ـــــــــــ (1415)، السقیفه ویلیه علی هامش السقیفه، تقدیم‌، محمود مظفر، قم: انتشارات انصاریان.
ـــــــــــ (1413)‌، الفلسفة الاسلامیه، اعداد سید محمد طباطبایی التبریزی، قم: مؤسسة دارالکتاب الجزائری.
ـــــــــــ (1414)، قطوف دانیه فی العقائد، الفلسفه، الاصول، المنطق، التاریخ و الادب، الطبعه الاولی، بیروت: دارالزهراء.
ـــــــــــ (1291)، عقاید الامامیه، مقدمه حامد حفنی، چاپ سوم‌، قاهره: مطبوعات النجاح.