گناه حوا و تأثیر آن بر مقام زن در متون مقدس یهودی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری مطالعات تطبیقی ادیان، دانشگاه ادیان و مذاهب قم.

چکیده

طبق متون مقدس عبری، خداوند بنای خلقت انسان را بر آدم گذارد و از حوا به عنوان ابزاری برای همراهی و معاونت آدم استفاده کرد که بدین صورت حوا انسان درجه دوم معرفی می‌شود. حوا کسی بود که نخستین بار از مار فریب خورد و آدم را نیز فریب داد و بدین‌ترتیب با عملکرد حوا واقعه گناه نخستین رخ داد. بنابراین، برخی عالمان یهودی، حوا را شیطان کوچک نامیدند و بر او لعن می‌فرستند و او را علت سقوط انسان می‌دانند. با وجود آنکه عالمان یهودی معتقدند گناه نخستین در نظام الاهیاتی آنان جایگاه مهمی ندارد اما تأثیرات فراوانی بر نسل آدم، به‌ویژه بر زنان، داشته است. تنزیل جایگاه حوا به عنوان نماینده جامعه زنان، باعث نزول جایگاه زنان شد. حتی در کتاب مقدس آیات متعددی در نکوهش زنان وجود دارد که همه آن‌ها از گناه نخستین و عملکرد حوا نشئت می‌گیرد. نگاه بدبینانه به حوا به حدی بود که داستان تحریفی لیلیث وارد ادبیات یهودی شد و نسبت‌های ناروایی به حوا دادند. در واقع عملکرد حوا و لیلیث به عنوان نماینده جامعه زنان موجب شد نام زن با شیطان پیوند یابد و شر نیز بنا بر فعل آنان به وجود آید. این ذهنیت منفی درباره حوا و تأثیر آن بر جامعه زنان، باعث ایجاد احکام سخت و منفی در خصوص زنان و دیدگاه‌های نادرست درباره آنان شد که در تلمود و سخنان حاخام‌های بزرگ یهودی به‌کرّات دیده می‌شود.
 

کلیدواژه‌ها


کتاب مقدس (2009). انگلستان: انتشارات ایلام.
ابن میمون، موسی (2007). دلالة الحائرین، بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابوالمجد، لیلی ابراهیم (1428). المرأة بین الیهودیة والاسلام، قاهره: الدار الثقافیة للنشر.
اشتاین سالتز، آدین (1383). سیری در تلمود، ترجمه: باقر طالبی دارابی، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.
آتش دائم؛ منتخبی از سخنرانی‌های ربای لوباویچ (2007). ترجمه: پرویز مژدهی، لس‌آنجلس: پارس چاپ.
آشر بعلنث، هاراب (1996). بیاموزیم و بیاموزانیم؛ ترجمه کتاب لیلمود اوللمود قسمت برشیت و شموت، بی‌جا: انتشارات سازمان آر اِمِت.
آنترمن، آلن (1385). باورها و آیین‌های یهودی، ترجمه: رضا فرزین، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.
اپستاین، ایزیدور (1386). یهودیت؛ بررسی تاریخی، تهران: حکمت.
دورانت، ویل (1365). تاریخ تمدن، ترجمه: احمد آرام، تهران: انقلاب اسلامی.
روهلنج، د.؛ لوران، شارل (2003). الکِنز المرصود فی قواعد التلمود، ترجمه: یوسف حنا نصر الله، الجیزه: مکتبة النافذة.
السنن القدیم فی تفسیر اسفار العهد القدیم (1973). بیروت: مجمع الکنائس فی الشرق الادنی.
شولتز، ساموئل (1373). عهد عتیق سخن می‌گوید، ترجمه: مهرداد فاتحی، تهران: شورای کلیسای جماعت ربانی.
شولم، گرشوم گرهارد (1392). گرایش‌ها و مکاتب اصلی عرفان یهود، ترجمه: علیرضا فهیم، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
شیرازی، سید محمد (1382). دنیا بازیچه یهود، قم: سلسله.
ظفر الاسلام خان (1369). نقد و نگرشی بر تلمود، ترجمه: محمدرضا رحمتی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
الفعالی، خوری بولس (1988). سفر التکوین، بیروت: البولسیه.
کهن، راب. آ. (1382). گنجینه‌ای از تلمود، تهران: اساطیر.
مطهری، مرتضی (بی‌تا). نظام حقوق زن در اسلام، تهران: صدرا.
Talmud.
Adler, Rachel (2001). Engendering Judaism, USA: Skokie, Illinois.
Armstrong, D. (n.d.). “Gender Roles, Male Priests, Equality and Feminism”, http://ic.net/-crasmas/raz116/htm.
Bandstra, Barry (2008). Genesis 1-11 A Handbook on the Hebrew Text, Texas: Baylor University Press.
Ben-Chaim, Rabbi Moshe (2009). Jewish Holidays, New York: INC.
Bradley, Jill (2008). You shall surely not Die, London: Brill.
Halevy, Elimelech Epstein (2007). "Adam", Encyclopedia Judaica, USA: Macmillan.
Jacobs, Louis (1995). The Jewish Religion, Oxford University Press.
Khoo, Jeffrey (2005). Fundamentals of the Christian Faith, Singapore: Far Eastern Bible College.
Laffey, Alice L. (1985). First Kings Second Kings, Minnesota: The Liturgical Press.
Lesses, Pebecca M. (2005). “Lilith”, ENC. Of Religion, USA: Macmillan Reference.
Mckenna, Stephen (1920). Lady Lilith, New York: George H. Doran CO.
Neusner, Jacob (2002). Rabbinic Theology, Boston: Leiden.
Paul, William (1966). Analysis and Critical Interpretation of the Hebrew Text of the Book of Genesis, London: William Blackwood and Son.
Pope, Marvin H.; Sperling, S. David (2007). “Adam”, Encyclopedia Judaica, USA: Macmillan.
Pope, Marvin H.; Sperling, S. David (2007). “Eve”, Encyclopedia Judaica, USA: Macmillan.
Scholem, Gershom (2007). “Lilith”, Encyclopedia Judaica, USA: Macmillan.
Shahak, Israel (1994). Jewish history, Jewish Religion, Pluto Press.
Stedman, Elaine (1996). A woman’s Worth, Oregon, Grants Pass.
http://witcombe.sbc.edu/eve-women/7evelilith.html-
http://www.aftabir.com/articles/view/art_culture/art/c5c1224579327_lilitu_p1.php